Sesli Makale

Fetiş ya da put doğaüstü ya da olağanüstü güç sahibi olduğuna inanılan cansız varlıklara denir. Günümüzün en büyük fetişlerinden biri ABD devletidir. Bu devlet elbette ki güçlüdür, ama gücünün büyük kısmı insanların ona atfettiği iktidardan kaynaklanır.  Fetiş sözcüğü Portekizce “Fetiçio”dan gelir. Yapma ya da yapma büyü anlamında kullanılır. Batı Afrika ülkelerine sömürgeci olarak giden Portekizliler oradaki yerlilerin süper güçlere sahip olduğuna inandıkları heykelleri “fetiş” olarak adlandırmışlardı, yerliler fetişe bel bağladıkça fetişi kullananlar da güçlenmekteydi. Süper güç ABD de yıllar boyunca işte böylesine bir fetişti, yaratmış olduğu güç efsanesiyle dünyada birçoklarını etkileyebilmekte, ülke politikalarını yönlendirebilmekteydi. Ancak artık işler değişti, gücü azalan ve her tarafı tel tel dökülen ABD’ye duyulan eski çekingen saygının yerinde yeller esiyor.  

Kullanışlı aptallar 

Dünyada ABD’nin olağanüstü güç olduğunu sanan, istediğini iktidardan uzaklaştırıp istediğini iş başına getireceğine inanan pek kimse kalmamıştır. Bu düşüncelere, kullanışlı aptal aydınlar ülkesi Türkiye’de rastlanmaktadır. Ülkemizde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı halkoyuyla sarsamayan odaklar sırasıyla askeri darbeye, FETÖ komplolarına, PKK terörüne ve akıllarına ne gelirse ona yaslandılar. Şimdi de sıra ABD’ye ve Obama’ya yalvarmaya gelmiştir. Özellikle sol kesimde kendilerini ulusalcı ve emperyalizm karşıtı olarak niteleyen bazıları kendi ülkelerinin Cumhurbaşkanı’nın bir ABD darbesine hedef olması için yatıp kalkıp fetiş duaları yapıyorlar. Bilmiyorlar ki, güvendikleri dağlara çoktan karlar yağmıştır ve ABD istese de onlara yardım edemeyecektir. 

Obama’nın iflası 

Obama geçenlerde bir üniversitede yaptığı konuşmada gazetecilerden başkan adaylarına sıkı sorular sormalarını, onları sıkıştırmalarını istemiş. Belli ki tecrübe konuşmuş, bu sorular başkanlığa seçilmeden önce kendisine sorulsaydı herhalde ülkesi ve dünya için çok daha iyi olurdu. Obama zamanında tarihin en büyük ekonomik krizi yaşanmış, 2008’de başlayan durgunluk hâlâ aşılamamış, bu nedenle meydana gelen talep azalması emtia ve enerji fiyatlarını bile düşürmüştür. ABD petrol stoklarının düzeyinin büyük kriz dönemi 1929 rakamlarını geçmesi oldukça anlamlıdır. George W Bush dönemi nasıl 11 Eylül saldırılarıyla anılıyorsa, Obama dönemi de terörün artık iyice küreselleşme sürecine girmesiyle tanımlanacaktır. Obama tarihteki ilk terör devleti olan DAEŞ’in Irak ve Suriye toprakları üzerindeki doğuşuna tanıklık etmiştir.  ABD, uzun yıllar boyunca teröre karşı bütün ülkelerle işbirliği içinde ciddi bir mücadele yürütmek yerine terörden bir anlamda yararlanmayı, terör olayları üzerinden politik ve ekonomik olanaklar elde etmeyi yeğlemiştir. Ancak, uzun vadede terör sonunda bumerang gibi ABD’yi vurmakta, onun bin bir çabayla oluşturduğu güven ve itibarı yerle bir etmektedir. 

Fidel Castro görüşmedi 

Süper güç sanılan ABD’nin ne Doğu Avrupa, ne Ortadoğu, ne de Uzak Asya politikaları başarılı olmuştur. Biraz reklam yapmak ve çakma demokratların gözünü boyamak için Obama’nın Küba ziyaret programı ortaya atılmış ama bu ülkeye yönelik ambargonun kaldırılması konusunda kesin bir söz veremedikleri için Fidel Castro Obama ile el sıkışmayı reddetmiştir. Fidel Castro’nun Obama hakkında söyledikleri de yenip yutulacak cinsten değildir. İşte bizim solcuların önünde secdeye vardıkları Obama’nın hal-ü pür melali budur. Süper güç ABD’den geriye kala kala bir fetiş kalmıştır, onun da gücü kendisine inanıp hâlâ güvenenlerden gelmektedir. 

Batının fetişi 

Fetiş sözcüğünü ilk kullanan Portekizli sömürgeciler Batı Afrika’ya vardıklarında orada zengin ve güvenlikli bir Gana Krallığı vardı. Batı’nın yalanlarının aksine yamyamlık gibi barbar adetler o kıtada yaygın değildi. Tam tersine o dönemde insan eti yeme olaylarına Avrupa’da daha sık rastlanıyordu. Gana’ya seyahat eden rahipler patika yollardan, yüzlerce kilometrelik yolculuklar yapabilmekteydiler. O dönemde yaşayan bir rahibin Avrupa’da yeni yayınlanan anılarında ilginç olaylar anlatılır. Yerlilere neden fetişlere inandıklarını soran rahibe beline sardığı kemerden kocaman bir altın çıkaran Afrikalı şöyle cevap verir: “Peki siz beyazlar neden buna inanıyorsunuz.” 

Bugün ABD’nin de, ABD imparatorluğunun dayandığı doların durumu da bu cevabı hak ediyor. Türkiye’de de kendi ülkesini kötülemek için fetiş olarak kabul ettikleri yabancı güçlerden medet uman insanlarla aynı ülkede yaşamak gerçekten acıdır. Ama fetiş bitince solcu putçular da yok olacaktır. Daha adil, daha eşitlikçi ve gerçekten beş ülkeden daha büyük bir dünyanın kurulması için önce insanların gözlerinin açılması gerekiyor. O zaman boş yere korktuklarını anlayacaklar, hiçbir yabancı güç onlara ülkelerinin işlerini dikte edemeyecek, hiçbir süper devlet farklı ülkeleri kendi aralarındaki ilişkilere karışamayacaktır. 

Kâğıttan kaplan 

Şair zamanında “medeniyet dediğin tek dişi kalmış canavar” mısraını yazarken çok doğru söylemiştir. Son yıllarda ekonomik alanda büyük ilerlemeler kaydederek dünyanın ikinci büyük gücü haline gelen çağdaş Çin devletinin kurucusu da, ABD için “kâğıttan kaplan” derken çok haklıymış. Zaten kendine güvenen bir bakışa ve anlayışa sahip olunmazsa hiçbir zaman istenilen hedeflere ulaşılamaz. Kölenin zincirleri parçalamasının ilk şartı bu işlemi beyninde gerçekleştirmesi ve efendinin aslında mevcut olmadığına inanmasıdır. Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ın ABD gezisi sırasında üzerinde düşünmemiz gereken ilkelerdir bunlar. 

Güneş
31 Mart 2016