Sesli Makale

İnternet ortamında yapılan yayınlara ilişkin kanun yasalaştı.

Uzun süredir, özellikle sosyal medyadaki kullanım biçiminden rahatsız olan siyaset, yasa ile yeni sınırlarını belirledi.

Soru ise yasa ile belirlenen kuralların sosyal medya platformları tarafından ne denli kabul göreceği.

Yani, yasa ile getirilen yükümlülüklere hangi oranda ulaşacakları…

Bunun altını çizmedeki amacım, facebook, twitter gibi sosyal medya platformlarının, Rusya, Hindistan ve Endonezya’nın getirdiği kurallara uymama kararı.

Moskova içeriklerin ülkesinde kalması konusunda yasa çıkarmasına karşın, uygulatma başarısını gösteremedi.

Çünkü facebook, verilerini ülke ayırmadan 5 farklı merkezde biriktirdiğini, bunların da güvenlik açısından birbiri ile bağlantılı olduğunu; yani birinin başına bir iş gelirse, aynı veriye bir diğerinden ulaşma olanağı sağlandığını belirtti.

Bu kapsamda bir ülkede üretilen içeriği ayıklama olanağının bulunmadığını vurguladı.

KOBİ’LERİN DURUMU

Peki, bu yapılmadığı takdirde TBMM Genel Kurulu’nda dün görüşmesine başlanan Kanun’a göre getirilecek ceza uygulanabilir mi?

CHP Genel Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel’e göre olanaksız; nedeni de cezaların uygulanması veya bant daraltma yoluna gidilmesi halinde bundan en fazla zararı Türkiye’deki küçük ve orta boy işletmelerin (KOBİ) görecek olması…

Adıgüzel’in elinde bulunan verilere göre, 1 milyon 700 bin KOBİ satış ve reklam amaçlı olarak facebook kullanıyor.

İnternet üzerinden yapılan ticaretteki oranı Türkiye’nin %55’ine denk geliyor.

Bu yolla elde ettikleri kazanç ise 15 milyar 300 milyon Türk Lirası…

Sağladıkları istihdam ise 209 bin kişi…

KOBİ’ler 2018 verilerine göre yurt dışındaki 135 ülkeden de talep alıyor.

Yani bant daraltması veya reklam kısıtlaması yoluna gidilmesi halinde bundan en fazla zarar görecek olan Türkiye’deki KOBİ’ler…

AK Parti de dün bu uyarıyı dikkate aldı ve kanun teklifinin 6’ncı maddesine eklediği, “cezaların ödenme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde Türkiye’de mukim vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerin sosyal ağ sağlayıcısına 3 aya reklam vermeleri yasaklanır” hükmünü yeniden düzenleme eğilimi belirdi.

TEK SORUN TWİTTER

Peki, sosyal ağ sağlayıcıları bu kurallara uymayı kabul etti mi?

AK Parti Grup Başkanı Naci Bostancı ile dün Meclis kulisinde sohbet ederken yasanın aceleye getirilmediğini belirtti.

Yasa ile ilgili olarak sosyal ağ sağlayıcıları ile görüşmelerin yapıldığını da belirten Bostancı, “Ağırlıklı olarak Türkiye’de temsilci bulundurmayı kabul ettiler. Bir tek Twitter olumlu cevap vermedi, orada bir sıkıntı görülüyor” dedi.

Temsilci bulunması halinde bir kişinin hakkında çıkan olumsuz yayınları ortadan kaldırması için başvurabileceğini, 48 saat içinde de bunun kaldırılacağını da sözlerine ekledi.

Sosyal ağ sağlayıcıların Rusya’da olduğu gibi bazı hükümlere uymama durumunda ne olacağı konusunda ise “Şu aşamada Twitter dışında sorun görünmüyor” demekle yetindi.

UNUTULMA HAKKI, BİLGİ HAKKININ ÖNÜNDE DEĞİL

AK Parti, getirdiği düzenleme konusunda ağırlıklı olarak Fransa ve Almanya’nın düzenlemelerini gösteriyor.

Özellikle de yasa üzerinde farklı kesimlerle 2 yıl görüştükten sonra düzenlemeyi yapan Almanya örneğini veriyor, çünkü Fransa Anayasa Mahkemesi çıkardığı yasanın bazı hükümlerini uygulanamaz kıldı.

Ancak dün yeni bir gelişme yaşandı; Meclis’te görüşülen yasa ile de getirilen “unutulma hakkı” ile ilgili olarak Alman Yargıtay’ı önemli bir karar aldı.

İnternette hakkında var olan verilerin silinmesi ile ilgili her başvuranın talebinin yerine getirilemeyeceğine hükmetti.

Google’dan bilgilerinin silinmesi için başvuran kişinin “unutulma hakkı” ile ilgili talebini geri çevirirken, “kamuoyunun bilgi alma hakkının kişisel verilenin korunması hakkından üstün olduğuna” hükmetti.

Yüksek Mahkeme, her davada tekrar tekrar hangi özgürlüğün daha ağır bastığına bakılması gerektiğini belirtirken, kişisel verileri koruma hakkının önceliğinin bulunmadığını da belirtti.

“Google başvuran kişinin hakkındaki verileri silmek yükümlülüğünde değil” hükmünü verdi.

Dikkat çeken ise Avrupa Adalet Divanı’nın prensip kararında “internette unutulma hakkı” olduğu konusunda hükmünün bulunması.

Türkiye’de Anayasa Mahkemesi de “unutulma hakkına” ilişkin iki önemli davaya imza atmış ve ders niteliğinde bir karar yayınlamıştı.

İSTİHBARAT ÖRGÜTÜNÜN VPN’İ

Gelelim bir diğer noktaya…

Ağırlıklı olarak 10 ile 30 milyon lira olan cezaların ödenmemesi halinde ilk aşamada %50, sonrasında %90 gidilecek bant daraltmayı genişletmek veya yasak sitelere ulaşmak için, sanal özel ağın baş harflerinden oluşan (Virtual Private Network) VPN kullanılıyor.

Türkiye 4 yıl önce VPN kullanımını da yasakladı, ancak her bir adımda yeni bir şirket kendi VPN yazılımını piyasaya sürdüğü için bunu engellemek olası hale gelemedi.