Sesli Makale

Son günlerde Yunanistan’ın Girit Adası güneyi ve batısında karasularını 6 milin üzerine ve hatta 12 mile artıracağı haberleri Yunan medyasında ayyuka çıkmış durumdadır.

Bazılarımız Yunanistan’ın Girit Adası civarında karasuları artırma girişimini, “Şimdi bu da nereden çıktı?", "Girit’in güneyi ve batısında Yunanistan’ın karasularını artırması bizi ilgilendirmez, etkilemez. Adalar Denizi’nde yapmasın da" şeklinde yorumlayıp, değerlendirenler olabilir. Hâlbuki durum hiç de öyle değildir.

Birincisi, Yunanistan’ın Girit Adası güneyi ve batısında karasularını 6 milin üzerine, hatta 12 mile artırması Yunanistan’ın 2017’de (15 Temmuz 2016 hain darbe girişiminin başarısız olmasının hemen ardından) açıklayıp, uygulamaya koyduğu Adalar Denizi dâhil tüm kıyılarında karasularını 12 mile çıkarma planının, yani “salam dilimi politikasının” ikinci basamağıdır.

İkincisi Yunanistan, bu süreci özellikle 2017 yılından bu yana bir örümcek gibi adım adım örerek, Türkiye’yi adeta kendi karasularına hapsedecek Sevilla Üniversitesi haritası ağının temellerini de karasularını artırma stratejisi üzerinden inşa etmektedir. Yani bu gelişme aniden çıkan bir mesele olmanın ötesindedir. Şöyle anlatayım.

YUNANİSTAN’IN KARASULARINI ARTIRMADAKİ SALAM DİLİMİ POLİTİKASI

Yunanistan eski Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias, 27 Aralık 2017 tarihinde Yunan Devlet televizyonu ERT’de yaptığı açıklamada:

-  Yunanistan’ın karasularını yavaş yavaş 6 milden 12 mile çıkarılacağını,

-  Bunun kendilerine uluslararası anlaşmalar ile verilmiş bir hak olduğunu ve
bunu Türkiye ile tartışmayacaklarını,

-  Türkiye tarafından karasuları ile ilgili alınan “Casus Belli” kararının tamamen hukuk dışı olduğunu,

-  Karasularını 12 mile çıkarmaya İyon Denizi’nden başlayacaklarını,

-  Kıta sahanlığı sorununun çözümü ve münhasır ekonomik bölgelerin ilanı için karasularının belirlenmesinin önemli olduğunu,

-  “Adalar Denizi’nde karasularını artırarak kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge meselesinde de çözmüş olacaklarını” ifade etmiştir.

 27 Aralık 2017’de Pronews isimli haber sitesinde çıkan “İsrail Desteği ile Adriyatik ve Girit’te 12 Mil” konulu haberde de:

-   “Yunan karasularının; kısmi olarak gerek İtalya ve Arnavutluk’la paylaşılan deniz bölgelerinde, gerekse (daha sonra) Girit güneyinde genişletilmesi meselesinde resmi olarak harekete geçmeden önce, ABD ve İsrail’in mutlak desteğini sağlamak için çalışıldığı,

-   Karasularının 12 mile çıkarılması hususundaki Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri'nin hazır olduğu belirtilmiştir.

Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias’ın istifasının ardından 20 Ekim 2018 tarihinde yapılan devir-teslim töreninde karasularını artırma konusuna ilişkin olarak, “Strateji değil, taktik değiştirdik” diyerek açıklamalarda bulunmuştur. Kotzias bakın Yunanistan’ın o günden bugüne yaptıklarını adım adım nasıl önceden açıklamış:

-  MEB hususunda ciddi adımların atıldığı,

-  Arnavutluk ve İtalya ile nihai müzakerelerde ciddi bir aşamada olunduğu,

-  Mısır’la teknik komite müzakerelerinin 10'uncu turuna gireceğini,

-  Ülke egemenliğini On İki Ada’yı aldıktan sonra, 70 yıldan beri ilk kez genişletme siyasetini başlattıklarını,

-  Karasularının genişletilmesi üç aşamaya haizdir ve bu aşamaların hepsinin tamamlandığını,

-  Birinci aşamanın körfezlerin kapatılması,

-  İkinci aşamanın Körfezlerle birlikte her yerde esas hattın oluşturulması,

-  Üçüncü aşamanın da karasularının bunların temelinde 6 milden 12 mile genişletilmesi olduğunu,

-  Bunları yapmış olmalarının İtalya ve Arnavutluk’la MEB belirleme hususunda Yunanistan’a yardımcı olacağını,

- Bunların Yunanistan’ın egemenliğini genişletme adımları olduğunu,

- İlk etapta Othoni-Diapontia Adaları'ndan Küçük Çuha Adası'na (Antikithira) kadar karasularının 12 mile genişletilmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri'nin hazır olduğunu,

- İkinci Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin Girit’e ilişkin olduğunu, bunun da hazır olduğunu, ancak Küçük Çuha Adası (Antikithira) ve Girit’ten Saron Körfezi’ne (Saranikos Kolpos) kadar olan bölgede yeniden ölçüm yapılması gerektiğini,

- Daha ham aşamada olan kararnamenin ise Saron Körfezi'nden Pagasit (Pagasitikos Kalpos) Körfezi'ne, Magnisia’ya kadar uzanıp Eğriboz vesaire kapsayan bölgeye ilişkin olduğunu,

- Türkiye ile kıta sahanlığı müzakerelerinin devamı süresince karasularının genişletilmemesinin doğru bir siyaset olmadığı, Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri'nin de bunu gösterdiğini, karasularının genişletilmesiyle söz konusu bölge içerisinde gerçekleştirilecek herhangi bir ekonomik faaliyet ya da başka bir faaliyet için artık Yunanistan’dan izin talep edilmesi gerektiğini söylemiştir.

Dönemin Başbakanı Çipras da aynı törende yaptığı konuşmada, “Ülkenin genişlediği ve karasularının kademeli bir şekilde genişletilmesinin uygulamakta oldukları ve bundan sonra da uygulayacakları stratejilerin bir parçasını teşkil ettiğini” söylemiştir.

YUNANİSTAN’IN DÖRT BASAMAKLI KARASULARINI ARTIRMA STRATEJİSİ

Kotzias ve Çipras’ın açıkladığı karasularını artırma stratejisi dört basamaklıdır:

1- İyon Denizi’nde artırma

2- Girit güneyi ve batısında artırma

3- Yunan anakarası kıyılarında artırma

4- Adalar Denizi’nin tümünde artırma

Bu planı görevdeyken yazdığım ve Türk Tarih Kurumu tarafından yayımlanan “Soru ve Cevaplarla Yunanistan Talepleri” adlı kitabımda şöyle haritalaştırmıştım:

Yunanistan’da SYRİZA partisi lideri Başbakan Çipras'ın istifası üzerine 8 Temmuz 2019’da Yeni Demokrasi Partisi lideri Miçotakis’nin başbakan olduğu hükümet kurulmuştur. Ancak görülecektir ki; SYRİZA hükümetinin takip ettiği dış politika ve uyguladığı strateji Yeni Demokrasi partisi ile değişmemiş, aynen uygulanmaya devam etmiştir. 2018’de istifa eden Dışişleri Bakanı Kotzias’ın açıkladığı adımlar bir bir hayata geçirilmiştir. Şöyle ki, Yunanistan bu stratejiye uygun olarak:

1- 19 Haziran 2020’de İtalya ile deniz yetki alanları sınırlandırma (MEB) anlaşması imzaladı

2- 6 Ağustos'ta Mısır ile MEB anlaşması imzaladı

yazının devamı