Sesli Makale

Bir insan tipi var. Birazdan anlatınca 'ben bunu tanıyorum' diyeceksiniz. Ama o tanıdığınız kişiyi biz tanımıyor olacağız. Yani öylesine yaygın, etrafımızda bir dünya dolusu var olan bir model bu.  

Modelimizin ismi 'zibidi…'

Bir zibidinin en belirgin özelliği herhangi bir şey başardıysa onu sadece kendisinin başardığına yürekten inanırken, herhangi bir başarısızlıkta derhal etrafında kendi başarısını engelleyen insanların varlığına inanmasıdır.

Başarının lütuf ve inayetle olduğunu bir an düşünmez. Aklına bile getirmez. Zira küçük dağları kendisi yarattığı gibi büyük dağların oluşumunda da mutlak surette bir katkısı vardır. Öylesine pozlar, öylesine havalarla dolaşır orta yerde. Başarısızlık mı? Elbette bütün insanlık bu zibidinin başarısızlığı için bir araya gelmiş, nice zorluklar çıkarmış ve mutlaka bizimkini paçasından aşağı çekmiştir. Yoksa bir zibidinin bizatihi kendisinden kaynaklanan bir başarısızlığı olmaz, olamaz.

Bu modelin televizyonda program yapanı vardır. Gazetede köşe işgal edeni vardır. Öğrenci olanı vardır. Öğretmen olanı vardır. Siyasetçi olanı vardır. Bürokrat olanı vardır. Her tip insandan her an bir zibidi çıkabilir.

Hiçbir şeyi derinlemesine bilmez. Sözgelimi köşe yazarı olan modelleri Vikipediden haberdar olmasalar ve Google araması yapmayı bilmeseler üç nizami cümleyi alt alta dizip de özgün bir yazı ortaya koyamazlar. Zaten bunu dert de etmezler. Etmezler, çünkü bir zibidi ne bir şey bilmeye gerek duyar ne de neyi bilmediğine kafa yorar. Bilmek züldür. Yüktür.

Omurgası yoktur. Patronuna, şefine, müdürüne, yönetmenine, siyasetin rüzgarına… Kendisi için hangisi en elverişli ise ona göre şekil alıverir. 'Hayata bakışta temel prensipler, temel kurallar' mı dediniz? Bir zibidi için ne gereksiz uğraş. Sadece pozisyonu olan ve bunun için nefes alıp veren, bunun için yaşayan adamın prensip neyine, kural neyine?

Şımarıktırlar. Üstelik çocuk değil de af buyurun merkep kadar adam oldukları için bu şımarıklıkları çok sevimsiz durur üzerlerinde. Her türlü küstahlığı sahip oldukları pozisyonun arkasına saklanarak yaparlar.

Çok küçük bedellerle satın alınabilirler. Popülarite, para, şan, görünürlük, hatta bunların çok daha azı, ne fark eder? İşlevsel bulduğu, fayda gördüğü her role rahatlıkla bürünebilir bir zibidi.

Hayır hayır. İnsan fikir değiştirir, insan pozisyon değiştirir, insan değişir. Ben bütün bunlardan söz etmiyorum. Birinin duruşunu, hayata bakışını, hatta varoluşa ilişkin temel algısını değiştirmesini (her zaman anlamasam da) saygı duyarım. Benim derdim, kendisine önerilen pozisyon yüzünden her kalıba girmeyi başarma durumuyla. Ve zibidi dediğimiz adam tam da bunu yapar.

Daha önce bunu birçok yerde dile getirdim. Sözgelimi bana 'kaç para alıyorsun da Yeni Şafak'ta bunları yazıyorsun' diye soran insanların belli ki 'karşılığında para almadan savunmayı sürdürebilecekleri' bir fikirleri yok.

Fakat bu sorunun bana ya da bir başka köşe yazarına yöneltilmesinin asıl müsebbibi ise aramızdaki zibidiler ne yazık ki. Dün 'a' dediğine pozisyon değiştirince 'b' diyen zibidiler. Kendi özgün fikirleri yerine sadece sahip oldukları üzerinden konumlananlar.

İsmet Özel'e atfen bir söz vardır: 'İşkence altında söyleyecek yeni bir sözüm yok.'

Eğer hayata karşı ve hayattan kaynaklanan bir duruşumuz olacaksa bu cümlenin insan tekine rehberlik etmesi gerekiyor.

Bir gazeteden para alamadığında fikirlerini para aldığı diğer gazeteye göre, bir siyasiden yakınlık görmeyince düşüncelerini yakınlık gördüğü diğer siyasiye göre 'change' edebilen kalpazan zibidilerle mücadele etmenin yolu ise 'sabit kadem' olmaktan geçer. Ayaklarımızı bastığımız zemini sağlam tutmaya ihtiyaç var yani.

Ne diyordu Sokrat: 'Şimdi tabii zibidi derken yeğenim. Bizim zamanımızda da vardı bunlardan. Atina sokaklarında 'buraların alayı bizden sorulur' diye dolaşır gezerlerdi. Şimdi o zibidiler yok. Ama bak, sen benden söz paylaşıyorsun. Anladın di mi?'

Yenişafak
16 Nisan 2016