Sesli Makale

*Ukrayna-Rusya savaşı Karadeniz’i çok daha tehlikeli hale getirdi. Sadece denizin yüzeyi değil, hava sahası da bu durumdan nasibini alıyor. 2014’te yanlışlıkla düşürülen Malezya Havayolları uçağı zaten kimsenin aklından çıkmamış, havayolu sigortalarında da çok sorun yaratmıştı. Benzer bir durum şimdi deniz yüzeyi için de geçerli. Unutmayalım ki, İstanbul Boğazı’nın girişinde halen kimin bıraktığını tam olarak bilemediğimiz mayınlar bulunmuştu.

*Ukrayna, tahıl koridoru için Romanya’nın Köstence Limanı’nı kullanmaya başladı. Rusya, bir NATO üyesi olan Romanya’yı elbette vurmaz ama bu ihracat yöntemi başka bir sosyal patlamaya yol açacak gibi. Başta Polonya olmak üzere eski Doğu Bloğu ülkeleri kendi çiftçilerini korumak adına Ukrayna’dan gelen tahılın AB’ye girmemesi için yoğun bir baskı yapıyorlar. Bu baskı karşılık bulmazsa ardı büyük protestolar ve hayatı durduracak eylemler gibi duruyor.

AVRUPA

*Doğalgaz fiyatları Avrupa’da yeniden artmaya başladı. İtalya’da akaryakıt ürünlerinin litre fiyatı 2 Euro’nun üzerine çıktı. Milano’da kiralık ev bulamayan öğrenciler şehir merkezine çadır kurdular, AB Merkez Bankası’nın faizleri artırmasının ardından Almanya’da inşaat sektörü durdu.

*Berlin bir yandan ülkedeki kira artışını dondurmaya çalışırken diğer yandan İtalya’dan yeni göçmen almayacağını ilan etti. Bu arada Almanya İçişleri Bakanı, göçmen girişlerinin durdurulması için başta Polonya sınırı olmak üzere Schengen Bölgesi içinde yeniden kontrol noktaları kurulması için baskı altında.

*İngiltere’de yüzlerce okul binası çürük çıktı, şu an tüm okullar yeniden inşa edilemiyor. Ülkede ulusal sağlık sistemi kaynaklı sorunlar giderek büyüyor. Bu arada Almanya’daki doktorlar yaklaşık 4 kat daha yüksek maaş için Suudi Arabistan’a, emekliler de daha rahat bir yaşam ve ucuz kira bedelleri için Bulgaristan’a göç etmeye başladı.

KAFKASYA

*Ermenistan, ABD ile ortak tatbikat düzenliyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı, Erivan’da darbe hazırlığı iddiasında olduklarını yalanlıyor. İran’dan Erivan’a son yılların en sert eleştirileri yöneltiliyor. Erivan, Batı’ya yanaşırken Bakü ile yeni bir çatışmaya yol açacak adımlar atıyor.

DOĞU SINIRI

*İran’da başörtüsü yasağına uymayan kadınlara 10 yıl hapis cezası öngören ve bu kadınlara hizmet veren işletmelere kapatma dahil cezalar öngören bir yasa tasarısı hazırlandı. Bu arada takvim işliyor ve Tahran’ın Irak’ın kuzeyine askeri müdahale edeceğini söylediği tarih yaklaşıyor.

GÜNEY

*Irak’ın kuzeyinde İran’a karşı silahlı mücadele yürüten gruplar sınır hattından önceki gün çekildi. Boşalan yerlere Barzani güçlerine bağlı peşmergeler yerleşti. Terör örgütü PKK; bu değişimi kendilerine karşı operasyon hazırlığı olarak yorumladı. İki grup arasındaki “Bağımsız Kürdistan’ı ancak biz kurarız” mücadelesi giderek sertleşiyor. Bu arada Norveç petrol şirketi de Irak’ın kuzeyinde bir sahada üretime başlamış durumda.

*Suriye’de durum daha da garip. Arap aşiretlerin terör örgütünün Suriye koluyla mücadelesi bitmiş değil. “Müttefikimiz” ABD’nin hava gücü yardımıyla terör örgütü durumu kontrol altına aldı ama durum halen normale dönmüş değil. Suriye’nin çeşitli noktalarında yeniden Esad karşıtı protestolar başladı. Şam Yönetimi’yse halen “Önce Türkiye çekilsin sonra müzakere edelim” havasında. Bu tavrın faturasını Şam’a değil, Moskova’ya kesmemiz gerekiyor. Esad, Putin’e rağmen adım atamaz.

ORTADOĞU

*İsrail-Filistin barışı için en önemli belge olan Oslo Barış Anlaşması çöktü. İsrail’de çok çocuk yapan ve yüzde 12 oy oranıyla hükümet kurulması için kilit bir noktaya gelen ultra Ortodoks Yahudi gruplar hem bölgesel barışı hem de İsrail’in devlet yapısını yıkıma götürmeye başladı. ABD Başkanı, İsrail Başbakanı’yla uzun zamandır görüşmüyor.

ABD-Rusya hakkında

*Washington ile ilişkilerde bulunduğumuz nokta halen gri. F-16’ların İsveç şartına bağlanması başta olmak üzere Türkiye itirazlarını dile getirmeye devam ediyor. Ankara’nın, Senato onayı bahanesine sabrı kalmadı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın TBMM onayını işaret etmesi önemli. Moskova ile ilişkiler de aslında gri bölgede. Türkiye Batı’dan kopmak değil Batı ile düzgün ve güvenilir bir ilişki kurma niyetinde. Rusya ile Libya, Suriye ve Kafkasya’da karşı karşıya olduğumuz çok alan var ama bir de ortak çıkarlar var. Moskova ortak çıkarlara ederinden fazla fatura çıkarmaya çalıştığında ilişki daha da karmaşık hale geliyor.

Vergi ne işe yarar?