Sesli Makale

ARAP dünyasına yayın yapan uydu kanalları şirketi MBC Grubu, 1 Mart itibarıyla Türk dizilerini yayından kaldırdığını açıkladı. Kanal, kararın kim tarafından alındığını açıklamazken, Amerikan AP haber ajansı, Suudi Arabistan ile Türkiye arasında ilişkilerin gergin olduğunu hatırlattı. Suudi Arabistan ve Katar arasındaki krizde Türkiye’nin Katar’dan yana tavır aldığına işaret eden AP, “Türk dizileri kırılgan bölgedeki eğlence sektöründe son kurban oldu” yorumunda bulundu.

RİYAD’DA TUTUKLANMIŞTI

MBC Sözcüsü Mazen Hayek, “Bölgedeki birkaç televizyon kanalındaki tüm Türk dizilerinin kaldırılması kararı alındı” diyerek haberi teyit etti. Ancak kararın MBC tarafından mı alındığı ya da dışarıdan mı empoze edildiğine açıklık getirmedi. Kararın yüksek kalitede Arap ve Körfez dizisi üretilmesini teşvik edeceğini savunan Hayek, “Arap dizilerinin bölüm maliyeti 40 bin ila 100 bin dolar arasında. Türk dizileri ise 250 bin dolar veya daha yüksek bir meblağa mâl oluyor” dedi.

Suudi hükümeti, Ritz Carlton otelinde tutuklanan Prens ve işadamlarının toplam 106 milyar dolarlık malvarlığını devlete iade etmeyi kabul ettiğini açıklamıştı. AP, Velid el-İbrahim’in ise hükümetle nasıl bir anlaşmaya vardığının belli olmadığını kaydetti. İbrahim’in MBC Grubu’nun yüzde 40’lık hissesine sahip olduğu belirtilirken, diğer yüzde 60’lık hissenin kimde olduğu net değil. AP ajansı, Suudi Arabistan Enformasyon Bakanlığı’nın MBC’nin sahibinin kim olduğuna dair sorulara geri dönüş yapmadığını bildirdi.

MBC şirketinin merkezi Dubai’de bulunuyor.

ALTI DİZİ ETKİLENDİ

1991’de kurulan MBC, ‘Gümüş’ dizisini ‘Nur’ adıyla yayına sokarak Türk dizilerini Arap dünyasına açmıştı. MBC, Türk dizilerini yayın haklarını satın alıp diğer kanallara da satıyordu. Ancak Suudi din adamları el-İbrahim’e “en az uyuşturucu satıcıları kadar tehlikeli” diyerek tepki göstermişti. Birleşik Arap Emirlikleri merkezli The National haber sitesi, son karar çerçevesinde altı Türk dizisinin yayından kaldırıldığını yazdı.

BİLGİ NOTU

MBC Group’un 1991 yılında Londra’da uydudan Arapça yayın yapan ilk özel televizyon kanalı olarak kuruldu. Genel merkezini 2002 yılında Dubai’ye taşıyan MBC’nin bünyesinde 11 kanal bulunuyor. Şirketin hissedarlarının kim olduğu bilinmiyor, ancak aralarında Suudi Arabistan Kraliyet Ailesi’nin üyelerinin olduğu ifade ediliyor.

SUUDİ VELİAHT PRENSİ, MBC BAŞKANI’NI TUTUKLATMIŞTI

- Suudi Kralı Selman bin Abdülaziz’in talimatıyla Veliaht Prens Muhammed bin Selman (32)  tarafından 4 Kasım 2017’de kurulan ‘Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu’, aralarında 11 prens ve dört bakanın da olduğu birçok üst düzey kişi hakkında gözaltı kararı vermişti.

- Üst düzey isimler yaklaşık üç ay boyunca Riyad’daki Ritz Carlton Oteli’nde alıkonmuştu. Tutuklular, ancak devletle uzlaşmaya varıp serbest kalabilmişti. Suudi Başsavcı, tahmin edilen tahakkuk bedelinin 400 milyar riyal (106 milyar dolar) olarak hesaplandığını ve bunlar arasında gayrimenkuller, tahviller, nakit ve diğer varlıklar olduğunu açıklamıştı. Tutuklananlar arasında MBC Başkanı da bulunuyordu.

- MBC Başkanı Velid el-İbrahim, kızkardeşi 2005 yılında ölmüş olan Kral Fahd’ın eşlerinden biri olduğundan Suudi Arabistan’da etkin bir işadamı. New York Times’a göre Prens Muhammed, 2015’te MBC’yi almak için pazarlık yapmış, ancak düşük fiyat verdiği için ilerleme sağlanmamıştı.

- Velid el-İbrahim, geçen kasım ayında Veliaht Prens olarak atanan Prens Muhammed ile görüşme umuduyla gittiği Riyad’da kendini bir anda yolsuzluk suçlamalarıyla Ritz Carlton Oteli’nde bulmuştu. MBC Başkanı, 83 gün bu otelde tutulduktan sonra serbest kalmıştı.

TÜRKİYE’NİN SOFT GÜCÜ

Türk dizileri, son dönemde yakaladığı başarılı ivmeyle 140’dan fazla ülkeye ihraç edilip 350 milyon dolarlık bir sektör hacmine ulaştı. ABD merkezli variety.com’da geçen yıl yayınlanan bir makalede Türk dizilerinin dünyada popülerliğini koruduğu, Türkiye’nin dizi ihracatında ABD’den sonra ikinci sırada yer aldığı belirtilmişti. Türk dizileri, Türkiye’nin tanıtımı anlamında soft güç olarak nitelendiriliyor.