Sesli Makale

ABD, Huawei'yi ticari sırları çalmak, bankaları dolandırmak ve kara para aklamakla suçladı; 13 ayrı suçtan yargılanan şirketin CFO’su Meng Wanzhou için de “Bize teslim” edin çağrısı yaptı. Suçlamaları reddeden Çin ise “Çok güçlü siyasi manipülasyon var” dedi. Peki, akıllı telefon pazarında ve 5G’de taşları yerinde oynatan ve başrolünde Huawei’nin olduğu bu kavga, nasıl bu noktaya geldi?

Çinli teknoloji şirketi Huawei'nin sahibi Ren Zhengfei’nin kızı ve şirketin Mali İşler Direktörü (CFO) Meng Wanzhou’nun, geçen ayı başında Kanada’da tutuklanmasının ardından başlayan adı konulmamış ticari savaşta yeni bir perde açıldı.

ABD Adalet Bakanlığı, Huawei'yi ABD'li şirkete ait ticari sırları çalmak ve bankaları dolandırmakla suçladı. Bakanlık'tan yapılan açıklamada, Huawei'ye açılan davanın yanı sıra şirketin CFO’su Meng Wanzhou'nun da 13 ayrı suçtan yargılandığı bildirildi.

‘ŞİRKETİN CFO’SUNU BİZE TESLİM EDİN’

Huawei'nin "bankalara yalan söylemek", "kara para aklamak" ve "para transferi dolandırıcılığı" gibi suçları işlediğini öne süren ABD Adalet Bakanlığı, Çinli şirketin aynı zamanda ABD'li telekomünikasyon şirketi T-Mobile'ın ticari sırlarını da çalmakla suçladı.

ABD, geçen ay Kanada'da tutuklanan Huawei CFO’su Wanzhou'nun İran yaptırımlarını deldiği gerekçesiyle ABD'ye teslimi i çin resmi başvuruda bulunulduğu da açıkladı. ABD’nin attığı bu son adımla ilgili olarak Çin hükümetinden ise "Arkasında siyasi manipülasyonlar var” açıklaması geldi.

ÇİN: BUNLAR SİYASİ MANİPÜLASYON, DERHAL SERBEST BIRAKIN

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Geng Şuang, yaptığı yazılı açıklamada "ABD bir süredir, belirli Çin şirketlerinin itibarını sarsmak ve kovuşturmak ve bu şirketlerin meşru ve yasal faaliyetlerini boğmak için devlet gücünü kullanıyor. Bunların arkasında güçlü siyasi motivasyonlar ve siyasi manipülasyonlar bulunuyor" dedi.

 

ABD Adalet Bakanlığı'na Meng için çıkartılan tutuklama emrinin derhal geri çekilmesi çağrısı yapan Çin, Kanada hükümetinden de Meng'in serbest bırakılması çağrısında bulundu.

Huawei de AFP’ye yaptığı açıklamada "Huawei şirkete karşı getirilen suçlamaları öğrenmekten hayal kırıklığı duyuyor. Şirket, kendisinin, yan kuruluşların ya da bağlı şirketlerin, iddianamede dile getirilen ABD yasaları ihlallerini reddediyor" denildi.

KAVGANIN ARKASINDA NE VAR?

Habertürk’ten Necdet Çalışkan’ın haberine göre 2018 yılının sonunda iyice alevlenen ABD ile Çin arasındaki bu “soğuk savaşın” arka planında akıllı telefon pazarındaki kıyasıya rekabet ve dünyada bu yıldan itibaren kullanılmaya başlanacak olan 5. Nesil (5G) mobil işletim sisteminin altyapısında kimin söz sahibi olacağı mücadelesi de yer alıyor.

APPLE’I GEÇTİ, İPLER KOPTU...

Son yıllarda Huawei, Xiaomi ve ZTE başta olmak Çin merkezli akıllı telefon üreticilerinin boy gösterdiği küresel akıllı telefon pazarında, ABD’nin Apple’ı, yıldan yıla kan kaybetti. Hatta 2004 yılında telefon üretimine başlayan ve 2010 yılının ardında küresel pazara yönelen Huawei, 2018 yılının ikinci çeyreğinde Apple’ı tahtından etti.

Pazar araştırma kuruluşu IDC’nin verilerine göre Huawei’nin 2011 yılının sonunda yüzde 3.5 seviyesinde olan küresel akıllı telefon pazarındaki payı, 2018 yılında yüzde 15’leri aştı. Aynı dönemde Apple’ın pazardaki payı ise yüzde 23’lerden yüzde 13’lere kadar düştü. Bundan 7 yıl önce pazarda Apple lehine 20 puan olan makas, bu yıl Huawei lehine döndü.

HER 3 TELEFONDAN BİRİ ONLARDAN

Akıllı telefon pazarına arta ve giriş seviyesi ürünleriyle adım atan Huawei, son dönemde iPhone Xs modellerine rakip olarak çıkardığı Huawei Mate 20 Pro ve Huawei P20 Pro gibi ürünlerle de Apple’ın müşterine kitlesine de göz dikti. Huawei, 2018’in üçüncü çeyreğinde dünya genelinde 52 milyon adet telefon satarken, Apple’ın toplam satış adedi ise 47 milyonun altında kaldı.

Akıllı telefon pazarında büyüme trendi yavaşlamasına karşın Samsung hala yüzde 20’lik payla liderliğini koruyor. Ancak Çinli üreticiler, hem Güney Koreli hem de ABD’li rakibinden gittikçe daha fazla pay almaya devam ediyor. Son veriler, dünyada satılan her 3 akıllı telefondan birinin, Çin merkezli Huawei, Xiaomi ve Oppo’dan oluşan üçlüden çıktığını gösteriyor.

5G’DE ŞİMDİDEN AĞIRLIĞINI KOYDU

ABD ile Çin arasında yaşanan mobil rekabetin bir diğer görünen yüzü ise patent ve özellikle de 5G patentleri konusunda yaşanıyor. Huawei, dünyanın gözünü diktiği 5G'nin de halihazırda en önemli oyuncularından biri ve bu alandaki patentlerin yüzde 10'una sahip.

 

Hatta Çinli şirket, geçen ay şu ana kadar 25 adedin üzerinde operatörle ticari 5G kontratı imzaladığını ve 10 binden fazla 5. jenerasyon baz istasyonu dağıttığını duyurmuş, bu kontrat sayısıyla, bu alanda dünyadaki en yüksek sayıya ulaştıklarını açıklamıştı.

ÇOĞU ÜLKEDE BAŞI CASUSLUK İLE DERTTE

Aslında, ABD’nin iddia ettiği ve Çin’in her fırsatta reddettiği ‘casusluk’ konusunda, teknoloji devlerinin hiçbirini tamamen masum olduğunu söylemek mümkün değil. Şirketler sözkonusu olduğunda ‘ticari bilgi hırsızlığı’ olarak karşımıza çıkan bu kavga, ülkeler nezdinde ise ‘casusluk’ iddiaları ile gündemden düşmüyor.

Bu durumun son örneği ise Çin ve ABD arasındaki gerilimle yeni bir boyut kazanan, ABD merkezli iki büyük teknoloji firması arasında yıllardır devam eden patent kavgası oldu. Qualcomm ile Apple arasındaki bu patent kavgası son olarak Çin ve Almanya’da bazı iPhone modellerinin satışının yasaklanmasına bile neden olmuştu.

Polonya’lı yetkililer bu ay iki kişiyi Çin hükümeti adına casusluk yapmakla suçlayarak tutuklamıştı. Tutuklanan kişilerden biri Huawei’nin Polonya’daki biriminin satışının başında bulunuyordu.

VODAFONE’DAN GEÇİCİ DURDURMA

Geçen ağustos ayında ABD Başkanı Donald Trump'ın imzaladığı Güvenlik Yetkilendirme Yasası kapsamında Çinli Huawei ve ZTE markaları hükümet kurumlarında ve hükümet kurumlarıyla çalışan şirketlerce satın alınmaması ve kullanılmaması kararı alınmıştı.
Bunun yanısıra ABD’nin ardından Yeni Zelanda, Avustralya ve Japonya, telekom şirketlerinin Huawei'den 5G ağı için altyapı donanımı tedarik etmelerini yasaklamıştı, Almanya da 5G konusunda benzer bir kısıtlamaya gidebileceğinin sinyalini vermişti.

En son olarak ise dünyanın en büyük ikinci operatörü konumunda bulunan Vodafone Group, geçen hafta Huawei’den donanım almayı geçici olarak durdurduğunu açıkladı. Vodafone CEO’su Nick Read, konuyla ilgili olarak şunları söyledi: “Şirket içinde Huawei’yi duraklatma kararı aldık ancak bu esnada yaşanan bu durumu sonlandırmak için birçok farklı kurumla, hükümetlerle ve Huawei ile iletişimdeyiz. Şahsi kanaatime göre Huawei gerçekten bu konuda açık ve çok çalışıyor.”

Avrupa pazarını kapsayan sözkonusu bu geçici durdurma kararının, Avrupa’da 5G’nin çıkış tarihinin geciktirebileceği ve ve ilgili ücretlerin de yükselmesine yolaçabileceği ifade ediliyor.(Habertürk)