Sesli Makale

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ukrayna'ya yaptığı ziyaret sonrası uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı. Son dönemde gündeme gelen Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’la ilişkilerin geliştirilmesi, Suriye yönetimiyle diplomatik ilişkilerin yeniden tesis edilmesi konularında da konuşan Erdoğan, “Siyasette dargınlık olmaz. Her an barış içinde olacaksın. Her an görüşebilme imkânı yakalayacaksın” dedi.

“Mesela Mısır’la (ilişkiler) şu anda üst düzeyde, istenilen yerde değil ama biz şimdi Mısır’la da arkadaşlarla alt düzeyde yani bakanlar seviyesinde bu işi sürdürelim ve ardından da temenni ederiz ki üst düzeyde de bu adımı en güzel şekilde atalım" diyen Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Suriye ile daha ileri seviyede adımları temin etmemiz gerekiyor. Bu adımları atmak suretiyle, tüm bölgede yani İslam dünyasının bizim komşularımızla olan bu bölgesinde inşallah birçok oyunu biz bozarız. 

“Şunu bir defa bilmemiz, kabullenmemiz gerekir. Devletler arasında hiçbir zaman siyasi diyalog veya diplomasi kesip atılamaz. Her zaman her an bu tür diyaloglar olur, olmalıdır. Hatta bir söz var; ‘İplikle de olsa bağı koparmayın, o bağ devam etsin. Gün olur lazım olur.’ Diplomasiyi tamamen devre dışı bırakamazsınız.

"Diplomasiye ne denli ihtiyacımız olduğunu bütün dünya gördü. Biz her zaman çözümün parçası olduk. Suriye sorununu çözmekle ilgili elimizi taşın altına biz koyduk. Hedefimiz, bölgesel barış oldu, ülkemizi bu krizin ağır tehditlerinden risklerinden korumak oldu.”

Türkiye, 2011’de Suriye’de başlayan iç savaşta muhaliflere destek verdi, bir süre sonra Şam yönetimini meşru kabul etmediğini açıkladı. Şu an muhaliflerin kontrolündeki kuzeybatı bölgesinde Türk askerleri de mevcut. Ancak son dönemde Şam ile Ankara arasında ilişkilerin yeniden kurulabileceği gündeme geldi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu geçen hafta, Ekim 2021’de Belgrad'da bir uluslararası toplantıda Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad’la ayaküstü görüştüğünü söylemiş; gelen tepkiler üzerine muhalifler ile Şam yönetimi arasındaki barış görüşmelerine katkı vermek için bu görüşmelerin yapıldığını açıklamıştı.

‘Bizim Esed’i yenmek, yenmemek gibi derdimiz yok ki’

Erdoğan, Şam yönetimiyle görüşmelere dair gelen sorulara, Rusya’nın da işbirliğiyle Suriye’nin kuzeyinde Halk Savunma Birlikleri’nde (YPG) yönelik operasyon düzenlenebileceğini; Türkiye’nin Suriye’nin toprak bütünlüğüne saygı duyduğunu söyledi ve “Bizim Esed’i yenmek, yenmemek gibi bir derdimiz yok ki” dedi:

“Bizim şu anda Suriye’de attığımız bütün adımlarla, özellikle Suriye’nin kuzeyinde Fırat’ın doğusu ve batısından Akdeniz’e kadar olan o bölgede Ruslarla yürüttüğümüz çalışmalarda terörle bir mücadele vardı.” 

Türkiye, YPG’yi PKK’nın Suriye’deki kolu olarak görüyor ve “terör örgütü” kabul ediyor.

Erdoğan, bu sözlerinin ardından Rusya’nın Şam yönetimiyle yakın ilişkisini hatırlattı, YPG’nin kontrolündeki bölgelerden çıkarılan kaynağın da Şam yönetimi tarafından satın alındığını ifade etti:

“Biz istiyoruz ki buradaki süreci daha fazla uzatmayalım. Bizim Suriye’nin topraklarında gözümüz yok. Onların topraklarının bütünlüğü bizim için önem arz ediyor. Rejim bunun idraki içinde olmalı.

“Rusya rejimle bir dayanışma içinde. Kendileriyle bu yaptığım ziyarette bu konuları da görüştük. Bunu artık bir yere oturtmamız lazım dedim. Rusya ile öyle bir dayanışma yapalım ki Suriye’de, özellikle Suriye’nin kuzeyinde, doğusu batısı fark etmez, buralarda terörle bir mücadele gerçekleştirelim.”

‘Türkiye, yeniden imar sürecinde Ukrayna’nın yanında olacak’

Ukrayna ziyaretiyle ilgili de Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Aynen Soçi ziyaretimde Sayın Putin’e söylediğim gibi, Sayın Zelenski’ye de aralarındaki görüşmeye ev sahipliği yapabileceğimizi hatırlattım” açıklaması yaptı. Tahıl koridorlarının gelişmesi için atılacak adımların da görüşüldüğünü belirten Erdoğan, daha fazla detay vermedi.

Erdoğan, Türkiye’nin Ukrayna’daki savaşın ardından yeniden imar sürecinde rol oynayacağını da belirtti: 

“Ziyaretim vesilesiyle, savaşın Ukrayna’da neden olduğu fiziki yıkımın boyutlarını ve Ukrayna’ya yardımlarımızı da masaya yatırdık. Bugüne kadar olduğu gibi Ukrayna’nın yeniden imarı sürecinde de Türkiye’nin yanlarında olacağını ifade ettim. Ziyaretimiz vesilesiyle Ticaret Bakanlığımız ile Ukrayna Altyapı Bakanlığı arasında bir işbirliği muhtırası imzalandı. Muhtıra, Ukrayna’nın yeniden imarı çalışmalarında bizlere rehberlik edecektir.” 

Erdoğan bu açıklamaları Merkez Bankası’nın 100 baz puan faiz indirdiği ve Türk Lirası'nın dolar ve euro karşısında değer kaybettiği Perşembe günü yaptı. Gazetecilerin yeni ekonomi modeliyle ilgili sorularına “Tabii modelin tasarımında serbest piyasa ekonomisi ilkelerinden asla taviz vermiyoruz. Son dönemde model kapsamında uyguladığımız politikaların olumlu sonuçlarını da almaya başladık” yanıtını verdi.

Erdoğan, Tarım Kredi Kooperatifleri’ndeki indirimlerle ilgili de “Tarım Kredi raflarında ürün kalmadı.” dedi; diğer zincir marketlerin de indirime gittiğini savundu. “Burada tek derdimiz piyasayı balanse etmek, vatandaşa ucuz, kaliteli ürün yetiştirmek” dedi.

‘YSK Başkanı Kılıçdaroğlu’nu yargıya taşımalı’

Cumhurbaşkanı Erdoğan, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Bizdeki seçmen bilgileri Yüksek Seçim Kurulu’nda yok” sözerinin "yargıya taşınması gerektiğini" söyledi:

“Tabii bana göre, YSK Başkanı ve ekibi bunu yargıya taşımalı.” 

Kılıçdaroğlu’nun Yüksek Seçim Kurulu’nu eleştirmek için yaptığı açıklama sonrası İçişleri Bakanlığı, “Eğer konu, YSK’nin her yıl siyasi partilere verdiği bilgilerin tasnifi ise kurumları töhmet altında bıraktığınız için özür dileyiniz. Yukarıda belirtilen hususların açıklanmaması halinde bakanlığımızca suç duyurusunda bulunulacaktır” açıklaması yapmıştı. 

CHP Genel Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel de “YSK her partiyle seçmenlere ilişkin bilgi paylaşımında bulunuyor. Bakıyoruz, 100 yaşında olup ilk defa oy kullanacağı gözüken var. Ya da bir hanede ‘50 kişi kalıyor’ gözüküyor. Biz de ilçe başkanımıza diyoruz ki: ‘Git, bunu yerinde kontrol et.’ İlçe başkanlarımızdan gelen bilgileri de sistemimize işliyoruz. Aslında YSK’den bir değil, iki, üç adım öndeyiz” demişti.

(BBC)