Sesli Makale

Milliyetçilik düşüncesinin Türk siyasi hayatında ağırlıklı bir yeri olduğu biliniyor. Klasik siyasi ideolojiler yelpazesinde sağ-sol ayrımının Türk toplumu için anlamlı olup olmadığı da çokça tartışılmıştır. Türkiye’de sağ denilen siyasi hareketlerin Batılı anlamda ‘sağ’, ‘sol’ denen hareketlerin de sol olmadığı konuşulmuş, bu nitelendirmelerin iğretiliğini, gerçeği yansıtmadığını gören rahmetli İdris Küçükömer Hoca, o ünlü tabloyu tersine çevirerek meseleyi çözmek istemiştir ancak bunun temeldeki sorunu ne kadar çözebildiği, çözebileceği hususu tartışmalıdır.

Türk toplumsal yapısının dayandığı temellerin ve sosyal bölünmelerin niteliksel farkının bu kavramlarla anlaşılması analiz edilmesi zor olduğu kadar, ters çevrilerek izah edilmesinin de zor olduğunu düşünüyorum. Milliyetçilik düşüncesi, Türk siyasi hayatı içinde neredeyse bütün partilerde kendisini hissettirecek kadar yer almıştır, fakat sağ diye isimlendirilen partilerin milliyetçilik anlayışı, devletten çok ‘topluma yakın’ bir yerdedir. Milliyetçiliği devlet ekseninde yeniden tanımlayan, devlet bilincini ön plana çıkaran siyasi anlayış olarak MHP diğer partilerden farklı bir yerde duragelmiştir.

Milliyetçiler ne söylüyor?

Küreselleşme dalgalarının hızla yükseldiği bir dünyada, milliyetçilik fikriyatının siyasette karşılaştığı sorunlara nasıl cevap vereceği, dünya sisteminin yaşadığı değişime, özellikle Türkiye’nin toplumsal değişme dinamiklerinin ortaya çıkardığı yeni toplumsal durumu anlamak bakımından nasıl bir tavır alınması gerektiği konusunda fazla bir tartışma bulunmamaktadır.
Tartışma daha çok partilerle, liderlerle veya lider adayları arasında geçmektedir. 1 Kasım seçimlerinden bu tarafa MHP’de yaşanan tartışmalar da bu düzeydedir. Seçim sonucunda ortaya çıkan tablo, MHP etrafında bazı gruplaşmaları ortaya çıkarmış ve partinin olağanüstü kongreyle yönetimini değiştirmeye dönük bir hareketlenmeye sebep olmuştur. Açıklanan Yargıtay kararından sonra tartışma bitmeyerek farklı bir mecraya taşınmıştır. Buradan nereye varılır onu şimdiden söylemek zordur; fakat MHP’nin önünde bulunan ihtimalleri öngörmek zor değildir.

Bu ihtimallerden biri; “MHP’yi, siyasal kültür olarak aynı zeminde halkla daha kapsayıcı bir ittifak yapmış olan AK Parti’ye karşı, daha radikal bir muhalefet yapmak üzere konumlandırmak isteyen bir anlayışın yönetmesidir.” Bu anlayış yaklaşık on yıldır Türkiye’de hızla yaygınlaşan ‘lümpen bir ulusalcılığı’ radikal bir söylem olarak MHP çevresinde seslendirmeye çalışmaktadır. Şüphesiz geleneksel milliyetçiliğin diline yabancı olan, daha çok resmi ideolojinin sembolik figürlerine vurgu yapan bu anlayışın MHP’de etkili olması durumunda, MHP’ye oy veren veya verme potansiyeli olan toplumsal grupların AK Parti’ye yönelmesi şaşırtıcı olmayacaktır. Bu ihtimal MHP’nin CHP’lileşmesi dediğim sonuca gider.

MHP neyi seçer?

Diğer bir ihtimal; “MHP’nin siyasette milliyetçilik imgesi olarak yerleştirdiği ‘devlet-millet’ özdeşleşmesine dayanan siyasi özneyi, militer bir anlayışla ‘etnik mesele etrafında bir karşıt söyleme’ dönüştürecek (PKK ve benzeri terör yapılanmaları üzerinden ülkeye yönelik saldırıların yükseldiği bir dönemde) bir anlayışın MHP’de söz sahibi olmasıdır.” Buradan, şiddet ortamından bir siyaset üretmeye kalkmak, ülke açısından ciddi bir probleme yol açabilir. Bu tür bir anlayışa, ülkenin bütünlüğünden yana olan MHP’ye oy vermiş olan insanların rıza göstermelerini beklemek doğru değildir ki, böyle bir ihtimalin MHP için iyi bir gelecek vaat etmediği söylenebilir.

Bir başka ihtimal de; “MHP’nin kendi geleneksel çizgisinde kendisini yenilemesidir ve böyle bir durum partinin yeni fikirlere, yeni bir siyaset anlayışına açılmasını gerektirmektedir.” Partilerin hangi lideri hangi kadroları yönetime getireceği şüphesiz Genel kurul delegelerinin işidir, fakat partilerin ihtiyaç duyduğu yenilikleri ve yeni siyasetini üretecek olan siyasi kadrolardır.

Akşam
2 Haziran 2016