Sesli Makale

5 Haziran 2015

Seçim ve ekonomi üzerine Global Insight Türkiye Ekonomisti Andy Birch'in ilginç tespiti var: "AK Parti tek başına hükümet kuramazsa, Türk piyasalarının tepkisi oldukça kötü olur. TL tepetaklak olabilir, borsa düşebilir ve sermaye girişi kesilebilir."
Başka bir tespit Doç. Dr. Hatice Karahan'ın 1970- 90 dönemindeki koalisyonlara dair incelemesinden geliyor: "Koalisyon ve istikrarsızlıkla dolu iki aşırı sorunlu bu dönemi bir araya getirdiğimizde, Türkiye'nin en az çeyrek asırlık bir zamanına mal olduğunu görüyoruz."
70'li yıllarda mesleğe başlamış biri olarak özellikle 1980 sonrasında ekonomi haberciliği bana koalisyonlara dair yığınca gözlem yapma imkânı sundu. Hatırımda kalan, koalisyon ortaklarının, "parti maksimali" yüzünden, bir türlü "Türkiye optimali" üzerinde uzlaşamamasıydı.
Misal eğitimde atılacak adımın, ülke yararından çok, koalisyon ortağı olarak o partiye ne kazandırıp, kaybettireceği ön planda tutulur, icracı bakanlıklarını her biri kendi siyasi tabanına yönelik eylemsöylem üretir, reformlar ise başka bir iktidara kalırdı.
Andy Birch'in sözünü ettiği Ak Parti'nin tek parti iktidarı olamaması durumundaki piyasa dalgalanması ile koalisyon yapısı birleştiğinde, uzun sürecek bir ekonomik kışın bizi beklediğini söylemek kehanet olmaz.
Dr. Karahan'ın bahsettiği IMF bünyesinde yapılan ve 170 civarı ülkeyi 1960-2000'li yıllar arasında inceleyen ampirik çalışma siyasi istikrar yokluğunun kişi başına düşen geliri, aşağı yönlü etkilediği bulgusunu sunuyor.
Kısa vadede piyasalardaki karmaşa, yabancı sermaye girişindeki yavaşlama ve cari açık üzerindeki baskı bir yana, orta vadede koalisyon tarzı yönetim ile Türkiye'nin son 12 yılda kazandıklarını zayıflatma riski yüksek görünüyor.
Seçim sonuçlarının ekonomiye etkisi, tam da bu ve benzeri sebeplerden dolayı hayati ve belirleyici olacak. Buna da zaten istikrar ile karmaşa arasındaki fark diyoruz.

Sabah