Sesli Makale

8 Haziran 2015

Türkiye tarihinin en ilginç seçimiydi denebilir.

Askeri vesayetin veya bürokratik vesayetin esamisinin pek okunmadığı bir seçim oldu. 

Türkiye siyasetinde siyasi partiler muhtemelen ilk defa Türkiye’nin temel sorunlarına dair pozisyon almak durumunda kaldılar. 
İlk defa Türkiye’de gerçek anlamda bir iktidar mücadelesi oldu. 

Toplumsal, kültürel, ekonomik ve küresel sorunlar artık bürokratik kurumların mahfuz alanından çıkıp siyasi partilerin konuşabilecekleri ve müdahil olabilecekleri alanlar haline geldi. 

Diğer yandan iktidar olmakla muktedir olma arasındaki fark ortadan kalktı. İktidar olacak parti, gerçekten de devletin tüm kurumlarını parlamenter demokratik sistemin gereği olarak denetleyebilecek ve kontrol edebilecek duruma geldi. Bu demokrasi adına sevindirici bir durum. 

Türkiye, 1950-60 arasındaki istisna dışında hiç böyle bir durum ile karşılaşmadığı için, bazı kesimler bu sonuçtan ürküyor. Milletin asli iradesinin tecelli ettiği Meclis’in, varlık nedeni millete hizmet olan kurumları denetleyebiliyor olmasını, büyük bir tehlike olarak görebiliyor. Bir bakıma demokrasi korkusu yaşıyor. 

Diğer yandan korkunun tamamıyla yersiz olduğu da söylenemez. 

Zira Meclis’in devleti kontrol edebilmesi demokrasinin bir gereği olsa da, bunun yönteminin de aynı şekilde demokratik olması gerekir. Bu da demokratik denge ve denetim mekanizmaları sayesinde olur. 

Mevcut anayasal düzen bu eksiği nedeniyle toplumun bazı kesimlerini kaygılandırıyor. İşin doğrusu tüm kesimleri kaygılandırmalı da. 
İktidar olan sadece muktedir olmuyor, hükümet etme biçimi de sınırsız ve denetimsiz olabiliyor. 
İktidar pastasının büyüklüğü de yaşanan seçimin sertliğini açıklıyor. 

İktidar olmak sadece içeride muktedir olmak değil, aynı zamanda Türkiye’nin müdahil olduğu tüm uluslararası veya bölgesel konularda söz sahibi olmak demek. Bu nedenle dışarının çok yoğun ilgisiyle karşılaşan bir mücadele oldu. Dıştan da pek çok güç odağı bu seçimlere müdahil olmayı seçti. 
Şu ana kadar gelen sonuçlara göre, anayasal düzenin kendisinde var olmayan denge, HDP’nin barajı aşması sayesinde fiili olarak gerçekleşti. Ancak kaygı ve korku nedeniyle gerçekleşen denge, sistemin rasyonel işleyişini engelleme ve kilitleme ihtimalini yükseltmiş durumda. Zira merkez zayıflamış, radikal ve marjinal unsurlar güç kazanmış gözüküyor. 
Anayasal düzenin tek parti iktidarı nedeniyle görülmeyen arızalarını çok derin yaşayacağımız bir döneme girdik. 
Umarım tüm siyasi partiler bu gerçek karşısında yeni anayasa konusunu öncelik haline getirirler ve Türkiye’nin önünü açarlar. 

Akşam