Sesli Makale

SEÇİMİN ikinci tura kalması halinde muhalif partilerinin ve seçmenin hazır olmadığı bir tehlike kapıda bekliyor: Sandığa gitmeyecek kitle. Kimileri şimdiden Meral Akşener ve Muharrem İnce’nin oylarının firesiz transfer olacağı, buna HDP’nin de muhalif adaya vereceği destek eklenince Erdoğan devrinin bittiği hesabını yapıyor.

Keşke bu kadar basit olsaydı.

Bu aşırı iyimser öngörü, seçimin ikinci tura kalması halinde seçmen blokunun aynı oranlarda ve aynı tercihi yaparak sandığa gideceği varsayımına dayanıyor. Tabii İnce, Akşener ya da bir başkasına oy verenlerden Erdoğan’a tek bir oy bile gitmeyeceği varsayılıyor. Buna rağmen, plan hiç eksiksiz ve mükemmel işlese bile yine de seçimin bıçak sırtı olduğunu hesaplamak zor değil.

KAYGAN OYLAR

Türkiye’de seçimleri ideolojisiz seçmenler belirler ve gündelik kararlar vererek hepimizin geleceğine etki ederler. O yüzden 25 Haziran ve 8 Temmuz arasında yaşanabilecek herhangi bir gelişme ya da söylenecek bir-iki çift lafa göre seçmen tercihini değiştirebilir. Muharrem İnce’ye oy veren bir seçmenin daha sonra vazgeçip ikinci turda Erdoğan’ı desteklemeyeceğinin garantisini kim verebilir? Konu Türk seçmeni ve geçmişteki oy kayganlığıyla her şey mümkündür.

Muhalefetin uykularını kaçırması gereken ve bir çözüm bulması gereken en önemli konu ise bir kere sandığa gitmiş insanların yeniden sandığa aynı coşkuyla gitmesini sağlamak.

25 Haziran seçimlerinden çıkacak tabloya göre seçmenin motivasyonu azalabilir de, artabilir de. Mesela, AK Parti’nin Meclis çoğunluğunu kaybetmesi ihtimali bir kısım seçmeni tercihlerini yeniden değerlendirmeye itecektir kuşkusuz. Bu tablo Erdoğan’a daha da yoğun bir kenetlenme olarak oy oranına yansıyabilir.

Dahası ilk turda “birlik” görüntüsü veren muhalif blok ikinci turda kayıtsız şartsız destekten de vazgeçebilir. Muharrem İnce’ye oy vermek istemeyebilir İYİ Parti seçmeni ya da Akşener’e mührü basmaya eli gitmeyebilir Kürt seçmeninin.

SANDIĞA GİTMEZLERSE

Seçimde kilit rol oynayacak HDP seçmeninin partisi barajı geçtikten sonra seçimle bir ilgisi de kalmayabilir, sandığa gitmemeyi tercih edebilir. Ne İnce ne de Akşener, HDP seçmeninin tamamının ilgisini çekebilecek durumda değil şu anda. 2010 referandumunda Kürtlerin uyguladığı boykot, evet oylarının yüzde 58 oranında geçmesine neden olmuştu.

O yüzden muhalefetin ikinci turda asıl rakibi Erdoğan değil, boykotçular olacak. Buna sandık yorgunluğunu, rehaveti, temmuz ayı faktörünü de eklersek muhalefet partileri kendi tabanlarına da sahip çıkamayabilir. Tepkiden dolayı CHP-MHP seçmeninin birçoğu, Ekmeleddin İhsanoğlu’na oy vermek için sandığa gitmemişti.

Seçmenlerin partilerin sözlerini ne kadar dinleyeceği sorusu da var.

Yine 2010 referandumunda “Hayır” cephesinin sözcüsü olan Devlet Bahçeli’nin MHP’si kendi kalelerinde bile kaybetmiş, hatta Osmaniye’de bile “evet” çıkmıştı.

Ve son olarak da bilimsel olmayan ama hiç şaşmayan bir gösterge de seçimin yıldız haritasında bir kötü şans ihtimali olarak belirebilir. Başta Hasan Cemal olmak üzere liberaller, “yetmez ama evet”çiler Muharremİnce’ye oy vereceklerini açıkladılar. Türk liberalinin her zaman yanıldığı göz önünde bulundurulursa İnce’nin astrolojik haritası biraz karamsar olabilir.

yazının kaynağı