Sesli Makale

Stratejik güvenlik belgesi ilk olarak 1987’de Ronald Reagan tarafından ortaya konulmuş olan, daha sonra da her başkanın kendi vizyonu ve çizgisini anlatmak için yayınladığı bir doküman. Aslında öyle büyük bir sürpriz barındırma ihtimali olan bir belge değil, aşağı yukarı ana hatları başkana ve döneme göre bellidir, ancak bu kez Trump pek tahmin edilebilir bir isim olmadığı için haber değeri öncekilere göre daha yüksekti. Peki beklemeye değer bir bomba çıktı mı? Hayır.

Ancak Trump’ın konuşması ile belge arasında bazı dikkat çekici farklar vardı. Hatta öyle ki dün Washington Post başyazısında Trump’ın bu belgeyi bırakın hazırlamakta aktif olmayı tam olarak okumuş olma ihtimalinin bile düşük olduğunu yazdı.

Konuşmayı dikkatle dinledim. Trump’ı anlamak için neredeyse tek kaynak konuşmaları. Diğer her şeyde ne kadar o var, ne kadar sistem, belli değil... Her şeyden önce tipik bir Trump konuşması diyerek başlayayım. Gözlerini kısarak “bugüne kadar göz ardı edilen Amerikalı” adı altında sağcı, beyaz seçmene mavi boncuk göndermeler, sık sık radikal İslamcı terör kavramını kullanmalar ve kendi döneminde paranın nasıl arttığını bu kez gözlerini açarak anlatmalar...

BİR AMERİKAN BAŞKANI İLK KEZ...

Bir Amerikan Başkanı ilk kez, diğer tüm başkanları açıkça kötüleyen bir üslup kullandı. “Öncekiler hep dışarıya kazandırıp Amerika’ya kaybettirdiler” diyerek uzun uzun artık içe dönülmesi gerektiğini, sınırların daha sıkı kontrol edileceğini, mevcut göçmen politikasının yanlış olduğunu, önceliğinin Amerika ve Amerikalı (bahsettiği beyaz Amerikalı tabii) olacağını sık sık tekrarladı.

Korumacı ekonomi, serbest ticaret karşıtı bir anlayış, aşırı sağ, göçmen karşıtı siyasi yaklaşım, güvenliği özgürlüğün önüne koyan ve İslam’ı sık sık terörle bağdaştırarak Müslümanları öteki olarak etiketleyen bir anlayış...

Amerika’yı Amerika yapan göç, liberal ekonomi, çoğulculuk ve fırsat eşitliği prensiplerinden uzak yeni ve içe kapanmacı bir anlayışın ipucu vardı konuşmasında. Maalesef bu konuşmanın ana hatları uygulanırsa dünya bugün olduğundan çok daha kötü bir yere gidecek...

TÜRKİYE YOK

Öte yandan ne konuşmada ne de belgede korkulduğu gibi Türkiye’ye atıf yok. Rusya, Çin, İran ve Kuzey Kore’ye beklenen atıflar var. Ancak tuhaf olan şey, belgede Rusya’yla ilgili çok daha sert ifadeler yer alırken Trump’ın konuşmasında Moskova’ya adeta mavi boncuk göndermesi, hatta Putin’i bir terör olayını önlediği için tebrik etmesi... Bu da kafaları karıştırıyor. Hangi yaklaşım geçerli? Rusya’ya karşı soğuk savaş dönemini andıran stratejik belgedeki yaklaşım mı yoksa Trump’ın yer yer flörtöz dili mi?

Her şekilde dünya yeniden iki kutuplu bir yere doğru evriliyor. Bu da siyasetin sertleşeceği, cephelerin netleşeceği anlamına geliyor. Önümüzdeki süreç pek de kolay görünmüyor...

Habertürk
21 Aralık 2017